همه ی ما می دانیم که قران نیکی به پدر و مادر را واجب کرده ولی اگر در آیه ی مربوطه دقت کنیم نکات جالب تری را متوجه می شویم.

در این مطلب نیز به یکی از اشتباهات خلیفه سوم عثمان و اصلاح آن توسط امیرالمونین علی (ع) اشاره می شود.

وَ وَصَّیْنَا الْإِنسنَ بِوَ لِدَیْهِ إِحْسنًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ و کُرْهًا وَ وَضَعَتْهُ کُرْهًا وَ حَمْلُهُ و وَ فِصلُهُ و ثَلثُونَ شَهْرًا ...(احقاف : 15)

و انسان را (نسبت) به پدر و مادرش به احسانى بسیار سفارش کردیم (که) مادرش با تحمل رنجى شدید به او باردار شد، و با تحمل رنجى شدید او را وانهاد (: زایید) و باربرداشتن و از شیرگرفتن او سى ماه است.

در این آیه و آیاتى مشابه وصیت ربانى به کل انسانها درباره احسان به والدینشان مطرح است، نخست لفظ وصیت که سفارشى اکید و برتر از امر و وجوب و فریضه است، که پس از عبودیت نسبت به حضرت حق سبحانه و تعالی وصیت درباره احسان بوالدین مطرح است، اینجا «بوالدیه» است نه" الى والدیه" زیرا «الى» به فاصلهاى اشعار دارد یعنى بسوى، ولکن «باء» به معنى الصاق و اتصال است، بدین معنى که همانگونه که انسان نسبت به احسان به خودش بدون هیچ فاصله اى با کل اتصالات إعمال نیرو مى کند، همین گونه نسبت به والدینش بایستى چنین کند، و این تنها وظیفه سلبى نیست که به معنى حرمت بدرفتارى نستى به آنان باشد، بلکه برتر وبالاتر وظیفه اى است ایجابى، وانگهى احسان که برتر از عدل است و نسبت به دیگران جز ایتام واجب نیست نسبت به والدین به اندازهاى واجب است که از آن تعبیر به وصیت ربانى گشته است.

و آیا این احسان نسبت به پدران و مادران برابر است؟ هرگز، زیرا اینجا تنها کاربردها و رنجها و مشقتهاى مادران به میان آمده و نه پدران.

جمع باردارى و شیر دادن مادران سى ماه معرفى شده، که این خود دلیل است بر اینکه اقل زمان باردارى شش ماه است، زیرا در آیه (31: 14) و (2: 233) زمان شیر خوراگى دو سال آمده است.

اینجا حضرت خلیفه عثمان بن عفان زنى را که شش ماهه وضع حمل کرده بود اعدام کرد، خبر به حضرت على علیه السلام رسید فرمود: جناب خلیفه، مگر نشنیده اى که خدا در قرآن فرموده است" و حمله و فصاله ثلاثون شهراً" عثمان که دستور سنگسار این زن را داده بود گفت: به این آیه توجه نداشتم وفورى دستور داد این زن را بیاورند ولى کار از کار گذشته بود.

منبع : تفسیر ترجمان فرقان آیت الله محمد صادقی تهرانی